Rehber:Ana Sayfa

From Gentoo Wiki
Jump to:navigation Jump to:search
This page is a translated version of the page Handbook:Main Page and the translation is 41% complete.
Outdated translations are marked like this.
Other languages:
Quick links: Alpha AMD64
(x86_64) HPPA
(PA-RISC) MIPS PPC PPC64 SPARC x86

Gentoo rehberi, belgeleri tutarlı bir rehber halinde toplamayı amaçlamaktadır. Bu rehber, internet tabanlı bir kurulum için kurulum aşamalarını ve OpenRC init sistemi, Portage paket yöneticisi gibi Gentoo'nun yerel yazılım araçlarıyla ilgili ek bölümler içermektedir.

Gentoo Rehberi

Mimariler

Gentoo Linux birçok işlemci mimarisini desteklemektedir.

Bir komut kümesi(Wikipedia) veya kısaca mimari aynı yönergeleri destekleyen CPU'lar (işlemciler) için kullanılan bir terimdir. Masaüstü dünyasında en yaygın olan mimariler, x86 ve x86_64'dür (ki Gentoo bunun için amd64 termini kullanır). Ancak sparc, ppc (the PowerPC family), mips, arm, vb... farklı mimariler de mevcuttur.

Gentoo gibi çok yönlü bazı dağıtımlar, birçok mimariyi desteklemektedir. Aşağıda farklı mimarilerin bir özetini ve Gentoo tarafından kullanılan kısaltmalarını bulabilirsiniz. Bilgisayarının mimarisini bilmeyen masaüstü kullanıcıların çoğunun ilgilenecekleri mimari amd64 mimarisidir.

Rehbere Bakış

Aşağıdaki liste desteklenen mimarilere bir genel bakış niteliği taşımaktadır. Sistemin kurulumuna devam etmeden önce gerekli mimariye ait rehberi seçmek önemlidir. Devam etmeden önce işlemcinizin mimarisini doğruladığınızdan emin olunuz.

The main link for each Handbook provides a section-by-section view for each of the four chapters. The Handbook project recommends this section-by-section view when installing Gentoo.

Alternatively, a single page per-chapter view is provided for readers who wish to view a single chapter at a time. This view is useful for easily searching a chapter or for printing.

Not
arm ve arm64 mimarileri Gentoo tarafından destekleniyor olsalar da, henüz Yongada sistemler (SoC) arasındaki büyük farklılardan dolayı bir rehbere sahip değiller. Rehber takımı için bütün bu sistemleri destekleyebilecek bir rehber oluşturmak mümkün değildir. Daha fazla bilgi için lütfen ARM veya ARM64 proje sayfalarına ve bug #534376 linkine göz atınız.

Yine benzer bir şekilde, riscv mimarisi de desteklenmekte, ancak bir rehberi bulunmamaktadır (henüz). Daha fazla bilgi RISC-V project page.

sayfasında bulunabilir.

Yeni Gentoo kullanıcıları için genel bir kural: Eğer işlemci üreticisi Intel veya AMD ikilisinden biri ve işlemci 2015'ten sonra üretildi ise, AMD64 Rehberi büyük ihtimalle takip etmeniz gereken doğru rehber olacaktır.

Alpha Handbook
Alpha, Digital Equipment Corporation (DEC) tarafından geliştirilen 64-bit bir mimaridir. Orta ve ileri-düzey bazı sunucu ortamlarına hala bulunuyor olsa da, yavaş yavaş etkisini yitirmektedir. ES40, AlphaPC, UP1000, ve Noname gibi farklı varyantları de mevcuttur.
AMD64 Rehberi
AMD64, x86 mimarisi ile uyumlu (bu neden ötürü x86_64 olarak da tanınan) 64-bit bir mimaridir. İlk defa AMD tarafından (AMD64 ismi altında) ve Intel (EM64T adı altında) kullanıldı. Şu anda orta ve ileri-düzey masaüstü cihazlarda en yaygın kullanılan mimaridir. Sunucu taraflarında da sıklıkla kullanılmaktadır. AMD Athlon 64, Opteron, Sempron, Phenom, FX, Ryzen, Threadripper, Epyc, ayrıca Intel Pentium 4, Core2, Core i3, i5, i7, i9, Xeon, ve bazı Atoms serisi sistemler de dahil olamak farklı varyantları mevcuttur.
ARM Handbook
ARM gömülü sistemler ve küçük ortamlarda fazlasıyla yaygın olan 32-bit bir mimaridir. ARMv2'den ARMv6 (legacy) sistemlerden, ARMv6-M (Cortex), ve aynı zamanda ARMv8-R, ARMv8-M gibi akıllı telefonlar, el konsolları, GPS navigasyon sistemleri vb. alanlarda kullanılan alt mimarileri de vardır. StrongARM ve Cortex-M gibi farklı varyantları da mevcuttur.
  • Şu anda bir ARM Rehberi mevcut değildir. Gentoo'nun ARM desteği ile alakalı daha fazla bilgi için lütfen ARM project page proje sayfasını ve bug #534376 linkini ziyaret ediniz.
ARM64 Handbook
ARM64, ARM mimarisinin gömülü sistemler ve sunucular için tasarlanmış 64-bit varyantıdır. AArc64 ismi ile anılan ana alt mimarisi (ayrıca ARMv8-A olarak da bilinir) sayılı bazı üreticiler tarafından üretilmektedir. AArch64 işlemciler, developer boards, akıllı telefonlar, tabletler, akıllı TV'ler vb. bir çok yongada sistemin(SoC) bir varyantı olarak kullanılmaktadır. ARM Holding'e ait Cortex-A53, A57, A72, A73, ve Qualcomm'un Kryo ve Falkor sistemleri gibi farklı varyantları da mevcuttur.
  • Henüz bir ARM64 rehberi mevcut değildir. Gentoo'nun ARM64 ile alakalı desteği için lütfen ARM64 project page proje sayfasını ve bug #534376 linkini ziyaret ediniz.
HPPA Handbook
HPPA olarak da anılan , PA-RISC mimarisi Hewlett-Packard tarafından geliştirilmiş ve orta-yüksek seviye sunucularda 2008 civarlarına kadar (sonrasında HP Intel Itanium kullanmaya başladı) kullanıldı. HP 9000 ve PA-8600 gibi varyantları da mevcuttur.
IA64 Handbook
IA64 Intel tarafından Itanium serisi işlemcilerle kullanılması adına geliştirilmiş 64-bit bir mimaridir. Bu mimari x86 veya x86_64 (a.k.a. amd64) mimarileri ile uyumlu değildir ve çoğunlukla orta-yüksek seviye sunucular için tasarlanmış işlemci serilerinde bulunur. Farklı varyantları: Intel Itanium.
MIPS Handbook
MIPS Technologies tarafından geliştirilen bu mimari MIPS I, MIPS III, MIPS32, MIPS64, gibi birden fazla alt mimariye (aynı zamanda revizyon da denir) sahiptir. MIPS32 1074K ve R16000 gibi varyantları da mevcuttur.
PPC Handbook
PPC Apple, IBM ve Motorola işlemcilerinde kullanılan 32-bit bir mimaridir. Çoğunlukla gömülü sistemlerde bulunur. Apple OldWorld, Apple NewWorld, generi Pegasos, Efika, eski IBM iSeries ve pSeries gibi farklı varyantları da mevcuttur. PPC rehberinin ilgilerinin başlamadan önce PPC FAQ sayfasına göz atmaları önerilir.
PPC64 Handbook
PPC64, gömülü sistemler ve yüksek seviye sunucularda popüler olan PPC mimarisinin 64-bit versiyonudur. IBM RS/6000s, IBM pSeries, ve IBM iSeriesis gibi varyantları da mevcuttur. PPC64 rehberinin ilgililerinin başlamadan önce PPC FAQ sayfasına göz atmalarını önerilir.
RISC-V Handbook
RISC-V 32-bit, 64-bit, ve 128-bit açık bir yönerge setine sahip bir mimaridir. Şu anda, 64-bit RISC-V varyantı Gentoo tarafından desteklenmektedir.
  • Şu anda bir RISC-V Rehberi mevcut değildir. Gentoo'nun RISC-V mimarisine dair desteği ile alakalı daha fazla bilgi için lütfen RISC-V project page sayfasını ziyaret ediniz.
SPARC Handbook
SPARC mimarisi en yaygın üreticileri olan Sun Microsystems (şu anda Oracle) ve Fujitsu üzerinden tanınır. Sunucu sistemlerinde kullanılır, ancak farklı sistemler de mevcuttur. Gentoo yalnızca SPARC64-uyumlu işlemcilerini desteklemektedir. E3000, Blade 1000, ve Ultra 2 gibi farklı bir kaç varyantı da mevcuttur.
X86 Handbook
X86 genelde "Intel uyumlu" olarak anılan işlemciler tarafından kullanılan 32-bit bir mimaridir. Yakın bir zamana kadar masaüstü sistemlerdeki en yaygın mimariydi. Gentoo i486 (bütün seriler için) ve i686 (Pentium ve yukarısı veya diğer uyumlu olanlar) için destek vermektedir. i486, i686, AMD Athlon, Intel Core, ve Intel Atoms serileri gibi farklı varyantları da mevcuttur.

Sıkça sorulan sorular

Her kurulum seçeneği için otomatik olarak bir rehber oluşturulamaz mı?

Rehber yazarları farklı sistemler için Gentoo'nun varsayılan init sistemi (OpenRC)'yi kullanarak basit partition şemaları gösteren farklı bölümler oluşturmayı tercih ettiler. Rehberin amacı temel bir Gentoo sistemi kurmaktır, bütün kurulum opsiyonlarını (varsayılan dışı partitionlar, init sistemleri, kernel ayarları, sistem yönetim araçları, vb.) kapsamak değildir.

İleri düzey partition oluşturma, varsayılan dışı kernel ayarları, alternatif init sistemleri gibi konular da halka açık bir şekilde düzenlenebilen bir namespace(yapılandırma) kullanılarak açıklanmıştır (ipucu: wiki hesabına sahip herhangi bir bunları düzenleyebilir!).

Okuyanlarımızdan rehbere bir konunun eklenmesi için talepte bulunmadan önce wiki'yi araştırmalarını ve hali hazırda var olan konulara bakmalarını rica ediyoruz. Eğer genel geçer yeni bir bölümün rehbere eklenmesi gerektiğini düşünüyorsanız, lütfen {{How do I improve Handbook? sayfası aracılığı ile bir talepte bulunun.

Stage1 hakkında kurulum bilgisini rehberde bulamıyorum. Nereye bakmalıyım?

Stage1 veya Stage2 tarball kullanarak kurulum yapmaya dair bilgi şu anda Gentoo FAQ sayfasında mevcuttur. Stage3 kurulumu desteklenen tek kurulum yöntemidir.

Rehberi nasıl iyileştirebilirim?

Rehberi iyileştirmek için öneriler, yorumlar ve fikirler Handbook project sayfasındaki ilgili makalenin Discussion page (Tartışma sayfası) kısmı aracılığıyla bildirilebilir. Rehber Gentoo topluluğu için hazırlanmıştır, ve geri dönüş(feedback) fazlasıyla takdir edilir.

Not
Aktif yalnızda iki veya üç rehber editörü kalmıştır, bu yüzden yeni {{Talk}} girdilerine verilecek cevap için birazcık sabırlı olmanızı rica ederiz. Aşağıda rehber için iyileştirmeleri nasıl önerebileceğinize dair yönergeleri bulabilirsiniz.

Rehber için alınan kararların çoğunluk-kararına göre alındığını lütfen unutmayın. Her okuyucuyu mutlu edecek şekilde bir dokümantasyon sağlamak imkansızdır.

Rehberi iyileştirmek adına bir tartışma başlatan herkes "Hayır" cevabını kabul edebilmelidir. Genelde "Hayır" cevabı, var olan uygulamanın kullanıcıların çoğunluğu için yararlı olduğu düşünüldüğünde verilir.

Açık olan raporların kolaylıkla takip edilebilmesi için, başlattığınız tartışmalara {{Talk}} template(kalıbını) eklemenizi rica ederiz. Aşağıdaki örnektekine benzer bir şey yeterli olacaktır:

CODE Örnek tartışma
{{Talk|open|date=March 28, 2017}}
 
Merhaba rehber takımı,
 
Ben, rehberin FOO kısmının BAR şeklinde iyileştirilebileceğini düşünüyorum. Bunu sağlayabilecek örnek kod/yazı buradadır:
 
(iyileştirme için kod veya yazı ekleyin.)
 
Önerimi değerlendirdiğiniz için teşekkür ederim. --~~~~

Örneğin sonundaki --~~~~ kodu sayfanın ne zaman kaydedildiği veya görüntülendiğine dair bir zaman etiketi ekler. Bu kod manual olarak yazılabilir veya Signature and timestamp(İmza ve zaman damgası) butonu aracılığıyla eklenebilir. Wiki editörleri buna bir 'tartışmayı imzalamak' da derler. Tartışma sayfalarındaki her yorumu imzalamayı unutmayınız.

Changelog

An effort to provide a semantically versioned changelog for the handbooks can be found at Handbook:Main Page/Changelog.

Retrieved from "https://wiki.gentoo.org/index.php?title=Handbook:Main_Page/tr&oldid=1368093"