Handbook:Parts/Installation/Networking

From Gentoo Wiki
Jump to:navigation Jump to:search
This page is a translated version of the page Handbook:Parts/Installation/Networking and the translation is 35% complete.
Outdated translations are marked like this.
Other languages:
Parts Rehber
Parts Kurulum
Kurulum hakkında
Ortamı seçme
Ağı yapılandırma
Diskleri hazırlama
stage3 kurulumu
Temel sistem kurulumu
Çekirdeği yapılandırma
Sistemi yapılandırma
Araçları kurma
Açılış yükleyici
Sonlandırma
Gentoo ile çalışma
Portage'a giriş
USE bayrakları
Portage özellikleri
Init sistemi
Ortam değişkenleri
Portage ile çalışma
Dosya ve dizinler
Değişkenler
Yazılım dalları
Ek araçlar
Özel portage ağacı
Gelişmiş özellikler
Ağ yapılandırması
Başlangıç
Gelişmiş yapılandırma
Modüler ağ
Kablosuz ağlar
Özellik ekleme
Dinamik ağ yönetimi

Otomatik ağ tanıma

Belki kendiliğinden çalışır?

Sisteminiz eğer DHCP sunucu olan bir ethernet ağına bağlı ise, herhangi bir ayar yapmanıza gerek olmayabilir. Eğer bağlanırsanız kurulum CD'sinde internetten kurulum yapmanızı sağlayacak ssh, scp, ping, irssi, wget ve links gibi komutlar anında işe yarar hale gelecektir.

Determine interface names

ifconfig command

Eğer ağa bağlandıysanız ifconfig komutu lo haricinde eth0 gibi farklı ağlar da listeleyecektir:

root #ifconfig
(...)
eth0      Link encap:Ethernet  HWaddr 00:50:BA:8F:61:7A
          inet addr:192.168.0.2  Bcast:192.168.0.255  Mask:255.255.255.0
          inet6 addr: fe80::50:ba8f:617a/10 Scope:Link
          UP BROADCAST RUNNING MULTICAST  MTU:1500  Metric:1
          RX packets:1498792 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0
          TX packets:1284980 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0
          collisions:1984 txqueuelen:100
          RX bytes:485691215 (463.1 Mb)  TX bytes:123951388 (118.2 Mb)
          Interrupt:11 Base address:0xe800

Arayüz ismi eth0'dan farklı olabilir. Güncel kurulum ortamlarında donanıma bağlı olarak bu isim eno0, ens1 veya enp5s0 şeklinde de görülebilmekte. Sadece ifconfig çıktısında yerel ağınızla ilişkili bir IP alan ağ bağlantısını arayın.

Tip
If no interfaces are displayed when the standard ifconfig command is used, try using the same command with the -a option. This option forces the utility to show all network interfaces detected by the system whether they be in an up or down state. If ifconfig -a produces no results then the hardware is faulty or the driver for the interface has not been loaded into the kernel. Both situations reach beyond the scope of this Handbook. Contact #gentoo (webchat) for support.

ip command

As an alternative to ifconfig, the ip command can be used to determine interface names. The following example shows the output of ip addr (of another system so the information shown is different from the previous example):

root #ip addr
2: eno1: <BROADCAST,MULTICAST,UP,LOWER_UP> mtu 1500 qdisc pfifo_fast state UP group default qlen 1000
    link/ether e8:40:f2:ac:25:7a brd ff:ff:ff:ff:ff:ff
    inet 10.0.20.77/22 brd 10.0.23.255 scope global eno1
       valid_lft forever preferred_lft forever
    inet6 fe80::ea40:f2ff:feac:257a/64 scope link 
       valid_lft forever preferred_lft forever

The interface name in the above example directly follows the number; it is eno1.

Biz dökümanımızda örnek bağlantı ismi olarak eth0 kullanacağız.

Seçime bağlı: Proxy (ağ geçidi) ayarlama

Eğer internete ağ geçidi kullanarak bağlanıyorsanız, doğru olarak yapılandırmanız gerekmektedir. Bu yapılandırma kolaydır, sadece bir değişken tanımlamanız gerektiği anlamına gelir.

Çoğu durumda sunucunuzun adını veya IP adresini kullanarak bir değişken tanımı yetmektedir. Örnek olarak ağ geçidimizin proxy.gentoo.org ve kullandığı portun 8080 olduğunu varsayalım.

Şimdi (HTTP ve HTTPS trafik için) bir HTTP ağ geçidi yapılandırması yapalım:

root #export http_proxy="http://proxy.gentoo.org:8080"

FTP ağ geçidi tanımı yapmak için de:

root #export ftp_proxy="ftp://proxy.gentoo.org:8080"

RSYNC ağ geçidi yapılandırması:

root #export RSYNC_PROXY="proxy.gentoo.org:8080"

Eğer bu geçitler bir kullanıcı adı ve parola istiyor ise, değişkenleri aşağıdaki şekilde tanımlayabilirsiniz:

CODE Ağ geçidi ayarlarında kullanıcı adı ve parola
http://kullanıcıadı:parola@proxy.gentoo.org:8080

Bağlantıyı test etmek

Öncelikle DNS sunucunuzu (/etc/resolv.conf dosyasında genelde tanımlı olur) ve seçtiğiniz bir siteyi pinglemeyi deneyin. Bu sayede ağ bağlantısının düzgün çalıştığından, paketlerin internete ulaştığından ve DNS çözümlemesinin gerçekleştiğinden emin olabilirsiniz.

root #ping -c 3 www.gentoo.org

Eğer bağlanabildiyseniz, bu makaleyi geçip sonraki adım olan diskleri hazırlama'ya geçebilirsiniz.

Otomatik ağ yapılandırması

Eğer ağ çalışmazsa, bazı kurulum ortamlarının sunduğu ayarları kullanabilirsiniz. Bunlar arasında net-setup (normal kablolu/kablosuz ağlar için), pppoe-setup (ADSL direkt bağlantıları için) ve pptp (PPTP bağlantıları için) sayılabilir.

Eğer kurulum ortamınızda bu araçlar bulunmuyorsa, Elle ağ yapılandırma bölümünden devam edin.

  • Normal ethernet kullanıcıları öntanımlı seçenek olan net-setup kullanmalı
  • ADSL kullanıcıları PPP ile devam etmeli
  • PPTP kullanıcıları da PPTP kullanmalıdır

Öntanımlı seçenek: net-setup kullanmak

Otomatik olarka bağlanmadıysanız ağa bağlanmanın en kolay yolu net-setup kullanmaktır:

root #net-setup eth0

net-setup komutu bağlantı ortamıyla ilgili bazı sorular soracaktır. Tmamlandığında ağ bağlantısının başlaması beklenir. Önceki adımlarda anlatıldığı gibi, bağlantınızı test edin. Eğer bağlandıysanız, tebrikler! Sayfanın devamını es geçip, diskleri hazırlama adımına gidebilirsiniz.

Eğer bağlantı halen çalışmıyorsa, Elle ağ yapılandırma bölümünden devam edin.

Alternatif: PPP kullanmak

İnternete bağlanmak için PPPoE bağlantısı ihtiyacı duyuyorsanız, kurulum CD'sindeki ppp aracı ile bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Yardımcı pppoe-setup betiğini kullanarak bağlantınızı sağlayın. Kurulum sırasında bağlantı yaptığınız ethernet aygıtı, kullanıcı adınız, parolanız, DNS sunucularınız ve güvenlik duvarı isteyip istemediğiniz sorulacaktır.

root #pppoe-setup
root #pppoe-start

Eğer bir hata oluşursa, kullanıcı adı ve parolanızın etc/ppp/pap-secrets veya /etc/ppp/chap-secrets dosyasında doğru girildiğine ve doğru ethernet aygıtı ismi bulunduğuna emin olun. Eğer ethernet donanımı görülmüyorsa, gereken modüller yüklenmemiş olabilir. Bu konuyla ilgili detaylı bilgiyi elle ağ yapılandırma bölümünden alabilirsiniz.

Bağlantı sağladıysanız, diskleri hazırlama adımına gidebilirsiniz.

Alternatif: PPTP kullanmak

PPTP desteği gerekliyse, kurulum CD'sinde sağlanan pptpclient komutunu kullanın. Ancak öncelikle yapılandırmanın doğru olduğuna emin olun. Bunun için /etc/ppp/pap-secrets veya /etc/ppp/chap-secrets dosyalarını kontrol edip doğru kullanıcı adı/parola girili olduğuna emin olun:

root #nano -w /etc/ppp/chap-secrets

Ardından gerekli ise /etc/ppp/options.pptp dosyasını düzenleyin:

root #nano -w /etc/ppp/options.pptp

Tamamladıysanız sunucuya bağlanmak için pptp komutunu çalıştırın:

root #pptp <sunucu ip'si>

Diskleri hazırlama bölümünden devam edebilirsiniz.

Elle ağ yapılandırma

Gerekli ağ modüllerinin yüklenmesi

Kurulum CD'si başladığında, tüm donanımı tarayıp gerekli modülleri (sürücüleri) yüklemeye çalışır. Bu durum çoğu sistem için yeterlidir. Ancak bazı durumlarda otomatik olarak yüklenmeyen bazı sürücüler gerekebilir.

Eğer net-setup veya pppoe-setup hata verip sonlandıysa, bunun sebebi ağ donanımının bulunamaması olabilir. Bu durum, kullanıcının modülü elle yüklemesi gerektiği anlamına gelmektedir.

Ağ için hangi modüllerin bulunduğunu görmek için ls kullanabiliriz:

root #ls /lib/modules/`uname -r`/kernel/drivers/net

Eğer donanımınız için gerekli modülü bulursanız, modprobe komutuyla yükleyin. Örneğin pcnet32 modülü için:

root #modprobe pcnet32

Modülü yüklemenin ardından donanımın tanınıp tanınmadığını ifconfig komutuyla görebilirsiniz. Tanınan bir ağ donanımı aşağıdaki gibi görünecektir (örnek olarak eth0 diyelim):

root #ifconfig eth0
eth0      Link encap:Ethernet  HWaddr FE:FD:00:00:00:00  
          BROADCAST NOARP MULTICAST  MTU:1500  Metric:1
          RX packets:0 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0
          TX packets:0 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0
          collisions:0 txqueuelen:0 
          RX bytes:0 (0.0 b)  TX bytes:0 (0.0 b)

Eğer aşağıdaki gibi bir hata oluştuysa, aygıt bulunamamıştır:

root #ifconfig eth0
eth0: error fetching interface information: Device not found

Sistemde kullanılabilecek arayüz isimleri /sys içerisinde görülebilir:

root #ls /sys/class/net
dummy0  eth0  lo  sit0  tap0  wlan0

Yukarıdaki örnekte 6 arayüz bulundu. Büyük ihtimalle eth0 kablolu (ethernet) donanımının, wlan0 ise kablosuz ağ arayüzünün ismidir.

Ağ arayüzünüzün tanındığını varsayarsak, net-setup veya pppoe-setup komutlarını tekrar deneyebilirsiniz. Halen olmadıysa, ileriki adımlarda elle ayarlamayı detaylı anlatacağız.

Ağ ortamınıza göre size uygun başlığı seçin:

DHCP kullanmak

DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol), ağ yapılandırmasına ait bilgileri (IP adresi, ağ maskesi, yayın/broadcast adresi, isim sunucuları vb.) otomatik olarak dağıtmayı sağlayan bir protokoldür. Bu, bağlı olduğunuz ağda DHCP sunucu bulunuyorsa mümkündür. Ağınızdan bunu talep etmek için dhcpcd kullanabilirsiniz:

root #dhcpcd eth0

Bazı ağ yöneticileri sistemlerde DHCP sunucudan verilen makine isimlerinin kullanılmasını isteyebilir, bu durumda:

root #dhcpcd -HD eth0

Eğer işe yararsa (yaradığını anlamak için internetteki bir adresi pingleyin, Google gibi) devam etmeye hazırsınız demektir. Diskleri hazırlama adımına geçebilirsiniz.

Kablosuz bağlantı için hazırlık

Not
iwconfig komutuna verilen destek mimariye göre değişebilir. Eğer kullandığınız mimaride bu komutu bulamazsanız, linux-wlan-ng projesindeki yönergeleri uygulayın.

Kablosuz (802.11) bir ağ kartı kullanıyorsanız, ilerlemeden önce kablosuz yapılandırmasını düzenlemeniz gerekmekte. Mevcut durumu görmek için iwconfig kullanabilirsiniz. Çıktı şuna benzeyecektir:

root #iwconfig eth0
eth0      IEEE 802.11-DS  ESSID:"GentooNode"                                   
          Mode:Managed  Frequency:2.442GHz  Access Point: 00:09:5B:11:CC:F2    
          Bit Rate:11Mb/s   Tx-Power=20 dBm   Sensitivity=0/65535               
          Retry limit:16   RTS thr:off   Fragment thr:off                       
          Power Management:off                                                  
          Link Quality:25/10  Signal level:-51 dBm  Noise level:-102 dBm        
          Rx invalid nwid:5901 Rx invalid crypt:0 Rx invalid frag:0 Tx          
          excessive retries:237 Invalid misc:350282 Missed beacon:84

To check for a current connection:

root #iw dev wlp9s0 link
Not connected.

or

root #iw dev wlp9s0 link
Connected to 00:00:00:00:00:00 (on wlp9s0)
	SSID: GentooNode
	freq: 2462
	RX: 3279 bytes (25 packets)
	TX: 1049 bytes (7 packets)
	signal: -23 dBm
	tx bitrate: 1.0 MBit/s
Not
Bazı kablosuz ağ donanımları eth0 yerine wlan0 veya ra0 olarak görülebilir. Tüm tanınan donanımları görmek için parametre vermeden sadece iwconfig çalıştırın.

Çoğu kullanıcı için, değiştirilecek iki ayar yeterli olacaktır. ESSID (kablosuz ağ adı) ve WEP anahtarı. Eğer şifresiz bağlantı kullanıyorsanız ve erişim noktası adı komut çıktısında varsa, zaten bağlısınız demektir.

ESSID değiştirmek veya WEP anahtarı eklemek için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz.

  • Bağlanacağınız ağın ismi EvAgiise:
root #iwconfig eth0 essid EvAgi
  • Hex WEP anahtarı atamak için:
root #iwconfig eth0 key 1234123412341234abcd

WEP anahtarını ASCII vermek için kodun önüne s: ekleyebilirsiniz:

root #iwconfig eth0 key s:some-password
root #iw dev wlp9s0 connect -w GentooNode
  • To connect with a hex WEP key, prefix the key with d::
root #iw dev wlp9s0 connect -w GentooNode key 0:d:1234123412341234abcd
  • To connect with an ASCII WEP key:
root #iw dev wlp9s0 connect -w GentooNode key 0:some-password
Not
Eğer kablosuz ağda WPA veya WPA2 şifreleme varsa wpa_supplicant kullanılmalıdır. Gentoo Linux üzerinde kablosuz ağ yapılandırması hakkında daha detaylı bilgi için lütfen rehberdeki kablosuz ağ bölümünü okuyun.

iwconfig komutunu tekrar çalıştırarak değişiklikleri kontrol edin. Yapılandırma doğruysa, IP katmanındaki ağ ayarlarını yapılandırmak için (ağ terminolojisini anlamak) bölümünü okuyun veya önceden anlattığımız net-setup aracını kullanın.

Ağ terminolojisini anlamak

Not
Eğer IP adresiniz, yayın (broadcast) adresiniz, netmask ve nameserver (isim sunucu) bilgilerinizi biliyorsanız, ifconfig ve route kullanımı kısmından devam edin.

Eğer yukardakilerin hiçbiri işe yaramazsa, elle yapılandırmanız gerekecektir. Çok zor olmasa da, bazı ağ terimlerinin bilinmesini gerektirir. Bu bölümü okuduktan sonra, kullanıcı ağ geçidinin (gateway) ne olduğunu, ağ maskesinin (netmask) ne işe yaradığını ve broadcast (yayın) adresinin nasıl oluştuğunu anlayıp, isim sunucusuna (nameserver) neden ihtiyaç duyulduğunu bilir duruma gelecektir.

Bir ağda, istemciler IP (Internet Protocol) adresleri ile tanımlanır. Şu anda yaygın olarak kullanılan IPv4 (IP sürüm 4) sistemlerde bir IP adresi 0'dan 255'e dört tane sayının kombinasyonundan oluşur. Gerçekte bir IP adresi sıfırlar ve birlerden oluşan 32 bit temsil eder. Bir örneğe bakalım:

CODE Bir IPv4 adres örneği
IP Adresi (sayılar):   192.168.0.2
IP Adresi (bitler):    11000000 10101000 00000000 00000010
                        -------- -------- -------- --------
                           192      168       0        2
Not
IPv4'ün ardından kullanılacak olan IPv6, 128 bit kullanmaktadır. Biz bu makalede IPv4 üzerine odaklanacağız.

Bir IP adresi, erişilebilen ağlar içerisinde tektir. Yani ağdaki her istemcinin/bilgisayarın adresi kendine ait olmalıdır. Ağa dahil olmayan bilgisayarların tespit edilip onlara erişim yapılabilmesi için de, bu adres ikiye bölünür: ağ bölümü ve istemci bölümü.

Bu ayrımı yapan da ağ maskesi (netmask) değeridir. Netmask değerinin bit'leri birkaç tane 1 ve toplam bit sayısını 32'ye tamamlayacak kadar 0'dan oluşur. Burdaki 1'ler ağ bölümünü, 0'lar da istemci bölümünü temsil eder. Tabi ki netmask de IP adresi gibi yazılabilir.

CODE Örnek ağ/istemci ayrımı
IP adresi:    192      168      0         2
            11000000 10101000 00000000 00000010
Netmask:    11111111 11111111 11111111 00000000
               255      255     255        0
           +--------------------------+--------+
                    Ağ                 İstemci

Diğer bir deyişle 192.168.0.14 adresi verdiğimiz örnek ağın bir üyesidir, ancak 192.168.1.2 değildir.

Broadcast (yayın) adresinin ise ağ kısmında adresi aynı, istemci kısmında tüm bit değerleri 1'dir. Ağdaki tüm istemciler bu IP adresini dinler, çünkü bu adresin amacı herkese ulaşacak yayınların iletilmesidir.

CODE Broadcast adresi
IP adresi:     192      168      0         2
            11000000 10101000 00000000 00000010
Broadcast:  11000000 10101000 00000000 11111111
               192      168      0        255
           +--------------------------+--------+
                     Ağ                 İstemci

Ağın dışına (yani internete) çıkabilmek için ise her bilgisayarın, ağdaki hangi istemcinin bağlantıyı dağıttığını bilmesi gerekmektedir. Bu istemci de ağ geçicidir (gateway). Normal bir istemci olduğu için, ağda normal bir adrese sahiptir (Örn. 192.168.0.1).

Her istemcinin kendine has bir IP adresi olduğundan bahsetmiştik. İstemcilere IP adresi yerine isimleri ile ulaşabilmek için, isimleri IP adresine çeviren bir servis gerekmekte. Örneğin dev.gentoo.org adresinin IP adresinin 64.5.62.82 olduğunu bilen bir servise. Bu servisin adı da "isim sunucusu"dur (DNS veya NS). Sistemin kullanacağı isim sunucularının IP adresleri /etc/resolv.conf dosyasında tanımlanmalıdır.

Genelde isim sunucusu görevini de ağ geçidi yapar. Ancak farklı bir adres ise bu dosyaya girilmelidir.

Toparlayacak olursak, devam etmeden önce bilmemiz gerekenler:

Ağ öğesi Örnek
Sistemin IP adresi 192.168.0.2
Ağ maskesi (netmask) 255.255.255.0
Yayın adresi (broadcast) 192.168.0.255
Ağ geçidi (gateway) 192.168.0.1
İsim sunucu(lar) 195.130.130.5, 195.130.130.133

ifconfig ve route kullanımı

Ağı yapılandırmak 3 adımdan oluşur.

  1. ifconfig kullanarak bir IP atanması
  2. route kullanılarak ağ geçidine trafiğin yönlendirilmesi
  3. /etc/resolv.conf dosyasına isim sunucularının adreslerinin girilmesi
  1. Assign an IP address using the ifconfig command.
  2. Set up routing to the gateway using the route command.
  3. Finish up by placing valid nameserver IPs in the /etc/resolv.conf file.

IP adresi atayabilmek için atanacak IP adresi, yayın (broadcast) adresi ve ağ maskesi (netmask) değerleri bilinmelidir. ${IP_ADRESI} yerine doğru IP adresi, ${BROADCAST} yerine doğru yayın adresi ve ${NETMASK} yerine doğru ağ maskesini yazarak aşağıdaki komutu çalıştırın:

root #ifconfig eth0 ${IP_ADRESI} broadcast ${BROADCAST} netmask ${NETMASK} up

route komutuyla doğru ağ geçidini tanıtmamız da gerekmekte. ${GATEWAY} yerine ağ geçidinin adresini yazarak şu komutu çalıştırın:

root #route add default gw ${GATEWAY}

Ardından /etc/resolv.conf dosyasını açın:

root #nano -w /etc/resolv.conf

İsim sunucularını aşağıdaki şablona göre ekleyin. ${NAMESERVER1} ve ${NAMESERVER2} yerine doğru isim sunucusu adreslerinizi yazdığınıza emin olun:

CODE /etc/resolv.conf içerisindeki şablon
nameserver ${NAMESERVER1}
nameserver ${NAMESERVER2}

Tamamdır. Şimdi internetteki bir sunucuyu (google vb.) pingleyerek bağlantınızı test edin. Çalışıyor ise tebrikler. Diskleri hazırlama bölümünden devam edebilirsiniz.


← Ortamı seçme Home Diskleri hazırlama →



Retrieved from "https://wiki.gentoo.org/index.php?title=Handbook:Parts/Installation/Networking/tr&oldid=1214500"